شورش برای سرمایه داری / جوکرها در عراق و لبنان

خیابان­های عراق، لبنان، هنگ کنگ و شیلی این روزها پر از صورت های سفید خشن با نیشخندهای قرمز است. «محمد کبانی» و برادر دوقولویش «عمر» در گفتگو با «سی ان ان» خود را جوکر و شهر لبنان را «گاتهام» می دانند.

متن کامل در ادامه مطلب

امثال کبانی و دیگرانی که صورت هایشان را شبیه «جوکر» فیلم «تاد فیلیپس» کرده اند در تجربه‌ی درون حسّی از این شخصیت خود را با آن یکی می‌دانند. «آرتور فلک» زاییده نامشروع شهری پر از فقر، تبعیض، جرم و جنایت به نام گاتهام است. شخصیتی روان پریش که وضع مفلوک موجودش را حاصل کنش دیگران می داند. گاتهام دچار بی تفاوتی است، «تاد فیلیپلس» و «اسکات سیلور» اجتماعی از مفردهای منفک را خلق کرده اند که در آن نه تنها شهروندان عادی، بلکه نهاد خانواده نیز بویی از نوع دوستی نبرده است. تاک شوی «موری فرانکلین» متهم بخشی از این بی تفاوتی های عموم نسبت به شکاف ها و فسادهای طبقه مرفه بی درد است. آرتور، کنش های منفی دیگری را بر نمی تابد و در طراحی هم پیشه­ ی خائنش گیر می افتد. اسلحه به دست می گیرد و به کنش ها، واکنشی سخت نشان می دهد. او اینک نماد شورش علیه وضع موجود است. جوکر نقطه اتصال مفردهای منفک طبقه ضعیف می شود. جوکرها در پی گمشده هایی هستند که خود عناصر اصلی نظم موجودند: شهرت، قدرت،‌ثروت و شهوت. جوکر برای «دیده شدن» حاضر است حتی مرگ را به زندگی ترجیح دهد. آرزویش به آغوش کشیدن فرانکلین و ظهور در قاب تاک شوی اوست. چندین بار به «توماس وین» که نماد قدرت است مراجعه کرده و در پی جلب نظر اوست حتی در نامه به توماس می نویسد «من چیز زیادی از شما نمی خوام؛ شاید کمی توجه، شاید یه بغل گرم، یک پدر و شاید هم کمی محبوبیت!». جوکر تمایلش به شهوت را نیز با توهم رابطه با زن همسایه پاسخ می دهد. فیلم در ظاهر طغیان علیه سرمایه داری و در نشانه ها تمایل به آن است. جوکرهای عراق، لبنان و هنگ کنگ ظاهر ماجرا را دریافته و در پی انتقام گیری از وضع موجود جوامع خویش اند آن هم با آشوب و زد و خورد خیابانی. جوکر تجویز خطرناک نظام سرمایه داری برای تحریک طبقات ضعیف مللی است که به نوعی نظم جهانی را بر هم زده اند، ایران، لبنان، عراق و بخش هایی از آمریکای لاتین به سبب ایدئولوژی و چین به سبب اقتصاد!

وضعیت اقتصادی، فقر و تبعیض موجود در ملل یاد شده نتیجه فشارهای بیرونی نظام سلطه به محوریت ایالات متحده با اهرم هایی چون دلار، اینترنت، سوییفت، حقوق بشر، شورای امنیت، آژانس انرژی اتمی و ... و ناکارآمدی مدیریت های غرب زده درونی است. تجویز تغییر وضع موجود نه در آشوب طلبی های جوکری بلکه در تقویت قوای درونی، راندن فکر لیبرالی و بازگشت به اصول اساسی نظیر عدالت خواهی با آموزه های دینی در کشورهای اسلامی است.